User Experience (UX) w projektowaniu stron internetowych i w SEO

1. Czym jest User Experience (UX)?

User Experience (UX), czyli doświadczenie użytkownika, odnosi się do sposobu projektowania usług i produktów szczególnie uwzględniającego wrażenia osób z nich korzystających: Pod względem swojej funkcjonalności, dostępności i możliwości obsługi mają one jak najpełniej odpowiadać oczekiwaniom użytkowników, co w przypadku projektowania struktury strony internetowej oznacza zaoferowanie odwiedzającemu ergonomicznego interfejsu, intuicyjnej nawigacji, niebanalnego i zachęcającego designu oraz wartościowych i rzeczowych treści. Przy pomocy tych czterech elementów dobrze pojmowane User Experience (UX) ma w efekcie końcowym służyć realizacji celów biznesowych firmy.

UX w projektowaniu stron internetowych i w SEO
Infografika: UX w projektowaniu stron internetowych i w SEO

2. Gdy funkcjonalność spotyka estetykę – UX vs UI?

Czym zatem jest UI pojawiające się również w kontekście User Experience (UX)? W przypadku UI, czyli User Interface, punkt nacisku położony jest na optymalizację wszelkich elementów strony internetowej, poprzez które odbywa się kontakt z użytkownikiem (np. panel nawigacyjny i formularze). UI jest tym samym finalnym efektem wprowadzenia w życie wyników badań przeprowadzonych na rzecz User Experience odnośnie zachowania i potrzeb użytkowników i ma w ten sposób wspomóc oddziaływanie UX danej witryny internetowej.

3. Użyteczność

Hasłem przyświecającym osiągnięciu pozytywnego User Experience (UX) jest web usability, czyli użyteczność strony internetowej. Jacob Nielsen, informatyk specjalizujący się w tej dziedzinie, wyodrębnił 5 cech, którymi powinna charakteryzować się użyteczna witryna: Prosta i przyjazna w obsłudze (learnability, satisfaction), umożliwiająca sprawne poszukiwanie informacji (efficiency), posiadająca niezmienną strukturę (memorability) i naprowadzająca na rozwiązanie problemów, z którymi styka się odwiedzający na stronie (errors).

5 cech użytecznej witryny

4. Elementy User Experience (UX) – ogólne założenia

Peter Morville zajmujący się architekturą informacyjną poszedł krok dalej odnośnie użyteczności i przełożył wytyczne Nielsena na obszar SEO i UX. Aby stworzona strategia danej marki stała się wartościowa dla SEO (valuable) i tym samym mogła pozytywnie oddziaływać na konkretną grupę docelową (User Experience), należy zadbać o to w procesie projektowania witryny.

Jeśli po wybraniu spośród proponowanych wyników wyszukiwania i otwarciu strony odwiedzający bez problemu znajdzie odpowiedź na swoje pytania (findable), oferowane usługi dzięki treściwym opisom wzbudzą jego zaufanie jako potencjalnego klienta (credible), pod względem wizualnym (desirable) i technicznym (accessible, useful) zachęcą go do dalszego korzystania (usable), wtedy nie tylko zostanie wzmocniona identyfikacja odwiedzającego z daną marką (UX), ale i algorytmy Google spojrzą na taką witrynę przychylnym wzrokiem.

Elementy User Experience (UX)

5. Specyfikacja elementów User Experience (UX) odnośnie witryn internetowych

Jak w takim razie rozpocząć projektowanie strony internetowej pod kątem UX? Projektant User Experience J.J. Garrett zaproponował 5 warstw harmonijnego komponowania witryny, które mają nakładać się na siebie jak farby na płótnie malarskim, uzupełniać się odnośnie funkcjonalności i tym samym przyczynić się do finalnego uzyskania pozytywnego User Experience.

5.1 Dokąd zdążasz?

Podstawę stanowi analiza potrzeb potencjalnego użytkownika. Należy określić, jaka grupa docelowa ma zainteresować się zawartością witryny i odpowiadać zamierzeniom biznesowym jej właściciela, czyli np. chęć kupna i sprzedaży (strategy).

5.2 Co zaoferujesz?

Szczególny nacisk położony jest na docelową zawartość strony internetowej i udogodnienia techniczne wspierające strategię firmy, tak by elementy ze sobą współgrały, np. możliwość zapisywania danych z zamówień (scope).

5.3 Jak powinna wyglądać interakcja elementów witryny?

Ta warstwa projektowa związana jest ze zdolnością przewidywania ruchów użytkownika na stronie i jego oczekiwań względem contentu witryny. Powstała architektura interakcji systemu z odwiedzającym, czyli interfejs, ma wesprzeć intuicyjną nawigację. Może ona np. dotyczyć sposobu przeglądania produktów na stronie i ich ułożenia (structure).

5.4 Jak usprawnisz użytkowanie witryny?

Przygotowywany jest interfejs w wersji przyjaznej dla użytkownika. Dzięki nieskomplikowanej strukturze strony odwiedzający będzie bardziej świadomy swoich kroków i w razie pomyłki będzie również potrafił znaleźć rozwiązanie (przyciski, elementy tekstowe, koszyk). Ważna jest tutaj predykcja przebiegu możliwej interakcji z systemem, która zachęci do dalszej eksploracji witryny (skeleton).

5.5 Czego doświadczy odwiedzający korzystając z Twojej witryny?

Teraz już nie tylko treść i nawigacja znajdują się w centrum projektowania, a za to doznania (doświadczenia) użytkowników korzystających z serwisu związanych między innymi z wizualizacjami, np. logo firmy czy też animacje (surface).

Przedstawiony model pozwala systemowo podejść do projektowania strony internetowej pod kątem User Experience (UX). Jeśli każda warstwa projektowa będzie przez nas dokładnie dopracowana z uwzględnieniem elementów ważnych dla działania naszego serwisu, UX użytkownika nie rozproszy się wśród pojedynczych, wywołujących jego pozytywne wrażenia komponentów, co mogłoby skutkować brakiem konwersji. Gdy jednak User Experience skumuluje się na dobrych przeżyciach odnośnie korzystania z całej naszej strony, możemy zyskać klienta. Podsumowując: „Bez solidnych fundamentów domu nie można położyć dachu”, jak pisze J.J. Garrett.

Projektowanie strony internetowej pod kątem User Experience

6. Etapy projektowania User Experience (UX) i ich znaczenie

Aby ułatwić właścicielom stron i projektantom UX stworzenie witryny wspierającej pozytywne doświadczenie użytkownika, Jacob Nielsen we współpracy z Rolfem Molichem zaproponował zestaw wskazówek (heurystyk), dzięki którym serwis internetowy nie tylko będzie użyteczny, ale i atrakcyjny dla odwiedzających.

10 zasad użyteczności serwisu internetowego
Ale czy rzeczywiście coś może pójść źle? Ależ tak! Zapominając o potrzebach użytkownika możemy stworzyć serwis, który nie spełni swojego długofalowego celu, czyli nie będzie zachęcał wytypowanych grup docelowych do korzystania z niego. Nie zapominajmy o tym, w jakim celu projektujemy witryny internetowe. Zadbajmy o harmonię ich elementów i uwzględniajmy detale techniczne, wizualne i treściowe, co pozwoli w efekcie końcowym stworzyć przyjazną dla odwiedzającego spójną całość, wspierającą pozytywne User Experience i pomagającą urzeczywistnić nasze cele biznesowe.

7. Jakich potknięć wystrzegać się podczas projektowania User Experience (UX)?

Na co dokładnie zwracamy uwagę odwiedzając stronę internetową? Cofnijmy się pamięcią do witryn, na których ostatnio byliśmy, i zastanówmy się, jakie wrażenia one w nas pozostawiły. Co zakłócało korzystanie z serwisu, z czego z kolei wyniknęło nasze negatywne User Experience?

Z pewnością czujemy się poirytowani, kiedy musimy przedzierać się przez dużą ilość tekstu w celu wyszukania interesujących nas informacji (np. zbyt skomplikowane i czasochłonne formularze). Nie każdy ma ochotę i czas na to, by jak Indiana Jones poszukiwać znikających, a tak potrzebnych elementów podstron. Gdy z kolei widok witryny nie jest dostosowany np. do naszych komórek, z których korzystamy na bieżąco, przyczynia się to do rezygnacji z oferowanych usług i negatywnego UX.

Wniosek: Obserwujmy ruch użytkowników na naszej stronie i jej widoczność w Google oraz dostosowujmy jej funkcjonalności do potrzeb odwiedzających (postawmy na projektowanie pozytywnego doświadczenia użytkownika) i algorytmów wyszukiwarek:

  1. Oferując towary umieszczajmy ich szczegółowy opis wraz ze zdjęciami w dobrej jakości. Coraz bardziej popularny staje się w tym względzie widok 360 stopni.
  2. Zadbajmy również o możliwości filtrowania produktów, co usprawni nawigację na stronie.
  3. Zainteresujmy się responsywnością naszej strony internetowej (myśląc o Google Mobile-First Index): Dostosujmy jej widok i treść do konkretnych urządzeń mobilnych, co przyczyni się do finalizowania większej liczby zamówień i uzyskania pozytywnego User Experience.

8. Świadome kształtowanie User Experience (UX) w SEO

8.1 Nowe czynniki rankingowe vs UX – Core Web Vitals

Google coraz częściej zwraca uwagę na pozytywne User Experience w kontekście technicznym witryn internetowych, w związku z czym na bieżąco aktualizuje swoje wskaźniki. Warto tutaj wspomnieć o 3 nowych parametrach Core Web Vitals: Loading (Largest Contentful Paint) sprawdza, po jakim czasie największy element pojawi się na stronie, Interactivity (First Input Delay) analizuje czas reakcji systemu na pierwszą aktywność użytkownika, a Visual Stability (Cumulative Layout Shift) ocenia usytuowanie podstawowych elementów na stronie i sprawdza, czy doszło do ich przesunięcia podczas jej ładowania. Skoro wydajność strony będzie zadowalająca, to i UX będzie bardziej pozytywne.

8.2 Specyfikacja elementów User Experience (UX) wspomagających SEO

Optymalizacja naszej strony pod kątem SEO równa się pozytywnemu User Experience, a co za tym idzie sprzyja osiągnięciu naszego celu biznesowego. Przekonajmy się, jak to wygląda w praktyce.

4 elementy UX wspierające SEO
I najważniejsze – jeśli użytkownikom się podoba, to Google się podoba. To jest złota zasada – im nasza strona lepsza dla użytkowników (UX), tym (teoretycznie) wyżej będzie oceniana … oczywiście pomijając w tym momencie aspekt techniczny.

9. Ścieżką breadcrumbs do ostatecznego efektu User Experience (UX) – podsumowanie

Projektowanie doświadczeń użytkownika to skomplikowany i długotrwały proces. Każdy element strony internetowej powinien być podporządkowany potrzebom odwiedzających i wspierać ich podczas przemieszczania się po witrynie, co przyczyni się do osiągnięcia pozytywnego User Experience, a co za tym idzie do uzyskania korzyści ekonomicznych przez właściciela strony (finalizacja transakcji). Dzięki funkcjonalnemu interfejsowi i nawigacji odwiedzający szybko znajdzie poszukiwane produkty/informacje, zindywidualizowany design z kolei zachęci go do dłuższego pozostania na stronie, a content wzmocni zainteresowanie daną branżą, ułatwi kontakt z właścicielami oraz uzyskiwanie aktualnych informacji.

Jak nawigacja breadcrumbs wspomagająca użytkownika w orientacji na stronie internetowej, User Experience (UX) ma wesprzeć właścicieli serwisów w tworzeniu stron przyjaznych dla użytkownika, co przełoży się również na uzyskanie korzyści biznesowych. Wychodząc od zrozumienia potrzeb odwiedzających poprzez zebranie innowacyjnych pomysłów po tworzenie prototypów i ich testowanie na żywym organizmie powstanie serwis internetowy, który wywołując pozytywne wrażenia estetyczne, wizualne i manualne (UX) zachęci do ponownych odwiedzin.

Izabela Piskorek